ชนิดและคุณสมบัติของเครื่องมือวัด
เวอร์เนียคาลิปเปอร์/เกจวัดความสูง (เกจวัดความลึก)
ภาพรวม
คาลิปเปอร์เป็นเครื่องมือวัดที่สามารถวัดได้อย่างหลากหลาย เช่น ความยาว (รูปร่างด้านนอก) เส้นผ่านศูนย์กลางภายใน และความแตกต่างของระดับ มีการใช้งานอย่างแพร่หลายในด้านการผลิต เนื่องจากใช้งานได้สะดวกและสามารถวัดได้ด้วยความแม่นยำสูงเมื่อเทียบกับเครื่องมือวัดชนิดอื่น ในปัจจุบัน คาลิเปอร์แบบดิจิตอลก็ได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
คาลิปเปอร์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือ คาลิปเปอร์ชนิด M และชนิด BC ซึ่งใช้วัดชิ้นงานขนาดใหญ่ได้
โครงสร้างและการประยุกต์ใช้งาน
- การวัดความยาว (รูปร่างภายนอก): ใช้ก้ามใหญ่ด้านนอกหนีบชิ้นงานที่จะวัด จากนั้นอ่านค่าจากสเกลหลักและสเกลเวอร์เนีย
- การวัดเส้นผ่านศูนย์กลางภายใน: ให้สอดก้ามเล็กด้านในเข้าไปในชิ้นงานที่จะวัด และคลายก้ามหนีบออกจนกว่าจะไม่มีช่องว่างเหลือระหว่างก้ามหนีบกับชิ้นงานเพื่อทำการวัด
- การวัดความแตกต่างของระดับ: ให้สอดโพรบวัดความลึกหรือวัดระดับเข้าไปในรูหรือระดับที่แตกต่างกันเพื่อทำการวัด
วิธีใช้เวอร์เนียคาลิปเปอร์
- ในระหว่างการวัด ให้จับที่สเกลหลักและนิ้วหัวแม่มือเลื่อนแถบเลื่อนเพื่อหนีบชิ้นงานด้วยก้ามใหญ่ด้านนอก การเลื่อนแถบเลื่อนแรงเกินไปจะทำให้ก้ามหนีบได้ไม่ตรง ซึ่งจะทำให้วัดได้ไม่แม่นยำ และเมื่อจะวัดกระบอกสูบ ให้ตรวจสอบให้แน่ใจด้วยว่าก้ามใหญ่ด้านนอกได้หนีบพื้นผิวที่ขนานกันของชิ้นงานจนแน่นดีแล้วหรือไม่
- อ่านการไล่ระดับทั้งในสเกลหลักและสเกลเวอร์เนียบนคาลิปเปอร์มือถือ สเกลเวอร์เนียจะแบ่งการไล่ระดับหนึ่งขั้นของสเกลหลักออกเป็น 20 ระดับ ซึ่งโดยปกติแล้วจะสามารถวัดหน่วยที่เล็กถึง 0.05 มม. ได้
- อ่านเวอร์เนียสเกลจากด้านซ้ายตรงจุดที่ซ้อนทับกับการไล่ระดับของสเกลหลัก
ข้อควรระวังในการใช้งาน
- การใช้แรงกับแถบเลื่อนมากเกินความจำเป็นในการวัดอาจทำให้เกิดข้อผิดพลาดจากความโค้งงอของก้ามใหญ่ด้านนอก
- เมื่อสเกลเป็นศูนย์ สถานะปกติคือจะไม่มีแสงลอดออกมาจากก้ามใหญ่ด้านนอกเมื่อปิดอยู่
- ให้ใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษในการใช้งานก้ามเล็กด้านในและโพรบวัดความลึก เนื่องจากชิ้นส่วนเหล่านี้อาจผิดรูปได้ง่ายหากใช้งานอย่างไม่ระมัดระวัง
- ต้องมีการตรวจสอบเป็นระยะๆ ว่ายังมีความแม่นยำในการวัดอยู่ วิธีที่ง่ายและได้ผลดีคือการวัดด้วยเกจบล็อค
- ช่วงการปรับเทียบสำหรับคาลิปเปอร์ เกจวัดความสูง และเกจวัดความลึกคือ 6 เดือนถึง 2 ปี
เกจวัดความสูงและเกจวัดความลึก
อาจถือได้ว่าเกจวัดความสูงและเกจวัดความลึกมีความเกี่ยวข้องกับคาลิปเปอร์ เมื่อใช้งานร่วมกับไดอัลเกจ ก็จะใช้เกจวัดความสูงในการวัดความสูงได้ ในขณะที่เกจวัดความลึกจะใช้สำหรับวัดความแตกต่างของระดับ