พื้นฐานของเครื่องมือวัด

การวัดโดยตรงและโดยอ้อม

การวัดขนาดจะมีอยู่ 2 วิธี ได้แก่ การวัดโดยตรงและการวัดโดยอ้อม การวัดโดยตรงจะใช้เครื่องมือวัด เช่น เวอร์เนียคาลิปเปอร์ ไมโครมิเตอร์ และเครื่องวัดพิกัด ในการวัดขนาดของชิ้นงานโดยตรง การวัดเหล่านี้เรียกอีกอย่างว่าการวัดแบบสัมบูรณ์ ซึ่งสามารถทำการวัดได้อย่างหลากหลายโดยใช้สเกลของเครื่องมือวัด แต่ก็มีโอกาสที่การวัดจะผิดพลาดจากการอ่านค่าสเกลผิดได้เช่นกัน
การวัดโดยอ้อมจะวัดขนาดด้วยเครื่องมือวัด เช่น ไดอัลเกจ โดยดูจากความแตกต่างระหว่างชิ้นงานและอุปกรณ์อ้างอิง เช่น เกจบล็อคและเกจวงแหวน ซึ่งเรียกอีกอย่างว่าการวัดเปรียบเทียบ โดยอาศัยหลักการที่ต้องเปรียบเทียบวัตถุกับขนาดมาตรฐาน ยิ่งได้กำหนดรูปร่างและขนาดของอุปกรณ์อ้างอิงไว้มากเท่าไร การวัดก็จะยิ่งทำได้ง่ายขึ้นเท่านั้น อย่างไรก็ตาม วิธีนี้ก็ยังมีข้อเสียอยู่ เนื่องจากขอบเขตของการวัดมีจำกัด

การวัดโดยตรง
วัดโดยใช้สเกลของเครื่องมือวัด
การวัดโดยตรงและโดยอ้อม
การวัดโดยอ้อม
การเปรียบเทียบกับอุปกรณ์อ้างอิง
การวัดโดยตรงและโดยอ้อม
A
ชิ้นงาน
B
เกจบล็อค

ดัชนี