ประมวลศัพท์
| A | |
|---|---|
| ANSI | ตัวย่อของ American National Standards Institute (สถาบันมาตรฐานแห่งชาติอเมริกา) ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นที่รู้จักในชื่อสมาคมมาตรฐานแห่งอเมริกา (American Standards Association : ASA) และสถาบันมาตรฐานแห่งสหรัฐอเมริกา (United States of America Standards Institute : USASI) องค์กรนี้รับผิดชอบด้านการกำหนดมาตรฐานอุตสาหกรรมในสหรัฐอเมริกา
|
| ASA | ตัวย่อของ American Standards Association (สมาคมมาตรฐานแห่งอเมริกา) องค์กรกำหนดมาตรฐานอุตสาหกรรมของสหรัฐอเมริกา ซึ่งได้ยกเลิกไปในปี 1966 ขณะนี้ได้เปลี่ยนชื่อเป็น ANSI
|
| ASME | คำย่อของ American Society of Mechanical Engineers (สมาคมวิศวกรรมกลไกแห่งอเมริกา) องค์กรระดับโลกในด้านวิศวกรรม ซึ่งจัดการสัมมนาทางวิชาการ ตีพิมพ์สิ่งพิมพ์เชิงเทคนิค และมีส่วนร่วมในการกำหนดมาตรฐานด้านเทคนิคต่างๆ
|
| Autocollimator | เครื่องมือวัดมุมแบบออปติคัลชนิดไม่สัมผัส แสงจากแหล่งกำเนิดแสงจะถูกแปลงเป็นแสงแบบขนานและจะยิงออกมาจากเลนส์ใกล้วัตถุไปยังกระจกที่อยู่ด้านบนของชิ้นงานที่จะวัด เครื่องจะวัดความแตกต่างระหว่างแสงสะท้อนและแสงที่ยิงออกมาในหน่วยฟิลิปดา ใช้ Autocollimator ในการวัดความตรง ความตั้งฉาก ความเรียบ และคุณลักษณะอื่นๆ |
| D | |
| Datum แบบลอยตัว | เพื่อไม่ให้ Datum ถูกจำกัดไว้คงที่เมื่อ Datum เป็น Feature ของขนาดและใช้ส่วนที่มีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือมากที่สุดกับ Datum |
| F | |
| Feature ที่แยกออกมา | Feature ที่ได้จากการวัด |
| Feature ที่ได้รับ | เส้นกึ่งกลาง ระนาบกึ่งกลาง หรือจุดศูนย์กลางที่ได้รับจาก Feature แบบผสาน |
| Feature แบบผสาน | พื้นผิวหรือเส้นบนพื้นผิว Feature ที่มีรูปร่างที่แท้จริง |
| Feature ภายนอก | Feature ที่สร้างด้านนอกของอะไหล่เครื่องจักร (เช่น ด้านนอกของเพลาทรงกระบอกหรือทรงสี่เหลี่ยม) |
| Feature ภายใน | Feature ที่สร้างด้านในของอะไหล่เครื่องจักร (เช่น ท่อและร่อง) |
| G | |
| GPS | ตัวย่อของ Geometrical Product Specification (ข้อมูลจำเพาะด้านเรขาคณิตของผลิตภัณฑ์) ใช้เพื่อขจัดความไม่ชัดเจนในแบบร่างด้วยการจัดการความไม่แน่นอนของการวัดอย่างเป็นระบบ และใช้ระบบที่ได้รับการรับรองระดับโลก TC213 ของ ISO มากำหนดมาตรฐานด้วยการเพิ่มและแก้ไขมาตรฐานสากล |
| J | |
| JIS | ชื่อย่อของ Japanese Industrial Standard (มาตรฐานอุตสาหกรรมญี่ปุ่น) JIS จะกำหนดมาตรฐานและวิธีการวัดสำหรับผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมของญี่ปุ่น JIS ก่อตั้งขึ้นโดยคณะกรรมการมาตรฐานอุตสาหกรรมของญี่ปุ่น (Japanese Industrial Standards Committee : JISC) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกระทรวงเศรษฐกิจ การค้า และอุตสาหกรรม ตามกฎหมายการกำหนดมาตรฐานอุตสาหกรรม |
| I | |
| ISO | ชื่อย่อของ International Organization for Standardization (องค์การระหว่างประเทศว่าด้วยมาตรฐาน) องค์กรที่ไม่ใช่ภาครัฐนี้ได้กำหนดมาตรฐานอันเป็นที่ยอมรับในระดับสากล ซึ่งมีชื่อว่ามาตรฐาน ISO |
| S | |
| Spot facing | การตัดที่จุดตัดของท่อบนด้านซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางมากกว่าเพื่อให้มีพื้นผิวเรียบ เพื่อป้องกันไม่ให้ส่วนหัวของน็อตและสกรูยื่นออกมา หรือเพื่อช่วยเพิ่มแรงขัน
|
| T | |
| T.I.R | ตัวย่อของ “การอ่านตัวระบุทั้งหมด” (Total Indicator Reading) ความแตกต่างระหว่างค่าสูงสุดและต่ำสุดในการวัดการหนีจากจุดอ้างอิง |
| ก | |
| เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของตำแหน่งแบบผสม | วิธีสำหรับการระบุเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของความแตกต่างสำหรับตำแหน่งของ Feature ที่สัมพันธ์กับ Feature อื่น และตำแหน่งจากระบบ Datum ถึงแม้ว่าจะมีกรอบควบคุม Feature อยู่หลายแถว แต่ก็จะมีสัญลักษณ์เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตเพียงหนึ่งสัญลักษณ์ที่ระบุไว้ในกรอบที่เชื่อมโยง ซึ่งจะช่วยให้สามารถกำหนดตำแหน่ง ทิศทาง และรูปร่างของ Feature เดียวกันได้พร้อมกัน |
| เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตทั่วไป | เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตที่ระบุบนแบบร่างจะเป็นกลุ่ม แทนที่จะระบุแบบเดี่ยว สำหรับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตที่ไม่ต้องมีหน้าที่ใดเป็นพิเศษ สัญลักษณ์ระดับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อน (ระดับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของขนาดแบบพื้นฐาน) จะถูกกำหนดตามความแม่นยำ |
| เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตเป็นศูนย์ | วิธีการคาดการณ์ว่าจะไม่มีการเบี่ยงเบนทางเรขาคณิต (ความเบี่ยงเบนทางเรขาคณิตเป็นศูนย์) ภายใต้สภาวะเสมือนสูงสุด และเพิ่มผลต่างให้กับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตเพื่อให้ Feature เข้าใกล้สภาวะเสมือนน้อยที่สุดมากขึ้น |
| เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนโบนัส | การเปลี่ยนแปลงเกณฑ์ความคลาดเคลื่อน GD&T โดยใช้ส่วนที่มีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือมากที่สุด/ส่วนที่มีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือน้อยที่สุด ซึ่งจะช่วยลดผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้มาตรฐานอันเป็นผลมาจากการกำหนดเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนที่เข้มงวดเกินจำเป็น รวมถึงการตรวจสอบก็ยังสามารถทำได้ง่ายขึ้น |
| เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนทั่วไป | เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนที่จะระบุบนแบบร่างเป็นกลุ่ม แทนที่จะระบุแบบเดี่ยว สำหรับมิติ (ความยาว มุม ขนาดของการลบเหลี่ยมมุม) ที่ไม่ต้องมีหน้าที่ใดเป็นพิเศษ สัญลักษณ์ระดับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อน (ระดับเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของขนาดแบบพื้นฐาน) จะถูกกำหนดตามความแม่นยำ |
| ข | |
| ขนาดเสมือน | มิติที่กำหนดสภาวะเสมือนของ Feature สำหรับ Feature ภายนอก: ขนาดใหญ่ที่สุดที่ยอมรับได้ + เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของทิศทางการวางหรือเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของตำแหน่ง สำหรับ Feature ภายใน: ขนาดเล็กที่สุดที่ยอมรับได้ - เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของทิศทางการวางหรือเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของตำแหน่ง |
| ค | |
| ความสามารถที่เหมาะสมที่สุด | ฟังก์ชันที่เปรียบเทียบข้อมูลการวัดของผลิตภัณฑ์กับข้อมูล 3D CAD และตรวจสอบความแตกต่าง ผลลัพธ์ของการซ้อนทับจะแสดงผลเป็นภาพ 3D ซึ่งคุณจะเห็นความเบี่ยงเบนระหว่างข้อมูลการวัดและข้อมูล CAD |
| ความคลาดเคลื่อนของโปรไฟล์แบบผสม | วิธีสำหรับการระบุเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนที่แตกต่างสำหรับความคลาดเคลื่อนโปรไฟล์จากระบบ Datum ถึงแม้ว่าจะมีกรอบควบคุม Feature อยู่หลายแถว แต่ก็จะมีสัญลักษณ์เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตเพียงสองสัญลักษณ์ที่ระบุไว้ในกรอบที่เชื่อมโยง ซึ่งจะช่วยให้สามารถกำหนดตำแหน่ง ทิศทาง และรูปร่างของ Feature เดียวกันได้พร้อมกัน |
| ค่าที่ปรากฏ | ค่าเฉลี่ยของของข้อมูลการวัดจริงที่ได้รับมาจากเครื่องวัด |
| ด | |
| ด้ามจับ | แท่งทรงกระบอกที่มีความแม่นยำสูงทั้งในคุณลักษณะของขนาดและรูปทรงเรขาคณิต
|
| ร | |
| รูปร่างสมบูรณ์ | รูปร่างที่ไม่มีความเบี่ยงเบนทางเรขาคณิตโดยสิ้นเชิง |
| ระดับของเกณฑ์ความคลาดเคลื่อน | ค่าเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนในช่วง 0.01 มม. ถึง 0.09 มม. หรือ 0.001 ถึง 0.009 มม. จะทำให้อ่านค่าที่ระบุได้ยาก มาตรฐานนี้จึงใช้เพื่อหลีกเลี่ยงการอ่านได้ยากเหล่านั้นและเขียนค่าระบุเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนให้ชัดเจน เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนจะแบ่งเป็นระดับต่างๆ จากความเบี่ยงเบนจากมิติอ้างอิง (ขนาดที่ระบุ) และแต่ละระดับจะมีตัวอักษรพิมพ์ใหญ่หรือพิมพ์เล็กเป็นสัญลักษณ์ |
| ส | |
| ส่วนเสมือนว่ามีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือน้อยที่สุด (LMVC) | สภาวะที่ปริมาตรซึ่งเกิดจากเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของขนาดและเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตมีน้อยที่สุด |
| ส่วนเสมือนว่ามีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือมากที่สุด (MMVC) | สภาวะที่ปริมาตรซึ่งเกิดจากเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของขนาดและเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตมีมากที่สุด |
| สภาพของวัสดุ | วิธีการระบุความสัมพันธ์พิเศษระหว่างเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของมิติ (เกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของขนาด) และเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิต ซึ่งจะระบุบนแบบร่างโดยใช้สัญลักษณ์ หรือ ส่วนที่มีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือมากที่สุดและส่วนที่มีปริมาณเนื้อวัสดุเหลือน้อยที่สุดจะนำมาใช้เพื่อลดเกณฑ์ความคลาดเคลื่อนของรูปทรงเรขาคณิตเมื่อมีความแตกต่างระหว่างปริมาณวัสดุกับขนาดจริง
|
| เส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ย | การระบุให้ค่าเฉลี่ยของค่าที่วัดได้จากจุด 2 จุดบนรูปร่างทรงกลมหรือทรงกระบอกจะต้องอยู่ระหว่างค่าขนาดสูงสุดที่ยอมรับได้และค่าขนาดต่ำสุดที่ยอมรับได้ ใช้ตัวย่อ “AVG” กำกับ |
| ห | |
| หลักการของ Taylor | ต้องตรวจสอบขนาดวัสดุที่ใหญ่ที่สุดของชิ้นงานโดยใช้เกจ GO ที่ทำมาให้พอดีกับขนาดวัสดุที่ใหญ่ที่สุดของชิ้นงาน ต้องตรวจสอบขนาดวัสดุที่เล็กที่สุดของชิ้นงานโดยใช้เกจ NO-GO ที่ทำมาให้พอดีกับขนาดวัสดุที่เล็กที่สุดของชิ้นงานนั้นๆ และออกแบบมาให้ตรวจสอบองค์ประกอบของชิ้นงานทีละอย่าง
|
